Mechanizm podzielonej płatności czyli „split payment”

Split payment, określane jako mechanizm podzielonej płatności MPP to system płatności, w której płatność dzielona jest na kwotę netto – którą otrzymuje kontrahent na swój rachunek bankowy, oraz na kwotę VAT- która wpływa na specjalne konto VAT należące do przedsiębiorcy. Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności zastąpił „odwrotne obciążenie VAT” dla towarów i usług wymienionych w zał. nr 15 do ustawy o VAT. Banki od listopada 2019 r. mają obowiązek do każdego konta firmowego zakładać podkonto VAT.

Ograniczone dysponowanie środkami na rachunku VAT

Z konta VAT można zapłacić tylko za podatki- dochodowy i VAT, ZUS i za VAT z faktur kosztowych opłacanych przelewem tradycyjnym (wtedy z konta VAT płaci się kwotę podatku VAT z faktury zakupowej). Dostęp do pieniędzy, które zbiorą się na koncie VAT jest więc ograniczony.

Kiedy jest obowiązek podzielonej płatności?

Obligatoryjnym stosowaniem mechanizmem podzielonej płatności objęte są towary i usługi ujęte w załączniku 15 do Ustawy o VAT, których wartość na fakturze przekracza 15 tysięcy złotych.

Wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym split payment powyżej wartości 15.000,00 zł jest zamieszczony w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.
Załącznik nr 15 Ustawy o VAT obejmuje m.in:
Towary:
• Węgiel kamienny, koks, brykiet • Atrament do pisania, tusz • Wyroby z folii sypu stretch, ze stali, • Pręty, rury, druty, • Złoto, srebro, cynk, miedź, • Komputery, dyski twarde, telefony, tv, aparaty fotograficzne, • Akumulatory, części do kopiarek, • Części, wyposażenie i akcesoria do pojazdów silnikowych, • Biżuteria, wszelkiego rodzaju odpady, surowce wtórne • Benzyny silnikowe, oleje napędowe, opałowe • Sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych i motocykli • Sprzdaż motocykli
Usługi:
• Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, roboty ogólnobudowlane, roboty ziemne, • roboty związane z rozbiórką, z instalacjami wodnokanalizacyjnymi, wentylacyjnymi, klimatyzacyjnymi, gazowymi, • roboty tynkarskie, malarskie, stolarka budowlana, • roboty wykończeniowo budowlane


Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT split payment będzie obowiązkowy, gdy kwota należności ogółem z faktury wyniesie 15 000 zł lub więcej.

Poniżej zamieszczamy załącznik nr 15 do ustawy o podatku VAT ze strony rządowej:

Źródło: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040540535/U/D20040535Lj.pdf

Proforma a podzielona płatność

Nawet mimo występujących powyżej okoliczności istnieje sytuacja, w której nabywca nie płaci systemem podzielonej płatności.
Powyższe oznacza, że jeśli nabywca otzymuje fakturę która spełnia wymogi MPP, musi opłacić ją w ten sposób. Jeśli jednak nabywca otrzyma proformę, nie ma zastosowania mechanizm podzielonej płatności. Płatność dokonywana na podstawie proformy wyłącza z obowiązku przelewu podzielonego. Proforma bowiem nie jest dokumentem księgowym.

Obowiązki sprzedawcy i nabywcy

Sprzedawca towarów i usług ujętych w załączniku 15 ma obowiązek:
- zamieścić na fakurze adnotację „mechanizm podzielonej płatności” oraz
- naliczyć podatek VAT wg zasad ogólnych.
Obowiązek zamieszczania na fakurze informacji „mechanizm podzielonej płatności” dotyczy faktur wystawianych przez podatnika VAT czynnego. Elementem identyfikującym obowiązkowe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności do danej transakcji będzie odpowiednia informacja zamieszczona na fakturze.
Nabywca, który otrzymał fakturę z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności”, ma obowiązek płatności w systemie MPP. Dotyczy to także kontrahentów zwolnionych z VAT.

Brak oznaczenia na fakturze - konsekwencje

W przypadku, gdy na fakturze nie będzie zapisu "mechanizm podzielonej płątności", a nabywca otrzyma fakturę za usługi lub towary ujęte w załaczniku 15 Ustawy o VAT, nie zwalnia nabywcy z obowiązku zapłaty w systemie MPP. Jeśli zrobi przelew zwykły, ponosi odpowiedzialność solidarną za nieprawidłowości związane z obrotem krajowym. Oznacza to, że nabywca powiniem być świadomy, że zakup konkretnych towarów i usług na kwotę powyżej 15.000,00 zł podlega obowiązkowo pod split payment- bez względu na to, czy na fakturze jest oznaczenie MPP, czy go nie ma.

Ustawowy obowiązek akceptowania i stosowania MPP - Kary i sankcje

W przypadku podatników, którzy wbrew obowiązkowi będą dokonywać przelewów z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności w przypadku transakcji o wartości przekraczającej 15 000 zł, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, poniesione przez nich wydatki nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Za nieprawidłowości w stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności obie stony transakcji podlegają pod tzw. odpowiedzialność solidarną w przypadku błędów w oznaczeniu faktur a także w płatnościach.

Dla wystawcy faktury:
Gdy na fakturze nie zamieści się oznaczenia "mechanizm podzielonej płatności", jeśli transakcja będzie podlegać obowiązkowemu mechanizmowi split payment. -> dodatkowe zobowiązanie w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze.
Dla nabywcy faktury:
Gdy wbrew obowiązkowi dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności -> kara grzywny do 720 stawek dziennych, dodatkowe zobowiązanie w wysokości kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze.



Zapraszamy także do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami w Poradniku Przedsiębiorcy.

Opracowała: Justyna Pawlak-Fornal

Aktualizacja: 29-09-2020
Dodano 13-09-2019

Źródło:
ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 650


TAGI: split payment . zmiany VAT 2019 . mechanizm podzielonej płatności od listopada 2019 . mpp dla firm . kto musi stosować mechanizm podzielonej płatności