PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE PPK

Artykuł aktualny na dzień 21-11-2024

Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK)? Pracownicze Plany Kapitałowe to prywatny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania. Oszczędności budowane są wspólnie przez pracowników, pracodawców oraz państwo.

Pracodawca, w porozumieniu z pracownikami, wybierze instytucję finansową, która utworzy prywatne rachunki PPK dla pracowników. Rachunki będą zasilane wpłatami pracownika i pracodawcy oraz wpłatą powitalną i dopłatami rocznymi od państwa. Gromadzone na rachunkach PPK środki będą lokowane w fundusze, które poziom ryzyka dostosowywać będą do wieku uczestnika PPK – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.

Wpłaty do PPK

Wpłaty do PPK tworzone są wspólnie przez trzy strony: pracowników, pracodawców oraz państwo. Pracodawca ma obowiązek wpłacać 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika, może dobrowolnie zwiększyć wpłatę do 4%. Pracownik "odkłada" 2% kwoty wynagrodzenia. Wpłaty pracownika oraz pracodawcy będą naliczane procentowo od wynagrodzenia pracownika. Wpłaty finansowane przez uczestnika PPK będą potrącane z jego wynagrodzenia po opodatkowaniu. Wysokość wpłat ze strony pracownika i pracodawcy jest naliczana procentowo od wynagrodzenia pracownika.Ponadto zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą zadeklarować przekazywanie wpłat dodatkowych (dobrowolnych). Państwo będzie przekazywać ustalone w ustawie o PPK kwoty (po spełnieniu odpowiednich warunków) – niezależne od dochodów pracownika. Państwo dokonuje wpłaty powitalnej w kwocie 250 zł i po spełnieniu określonych warunków - dopłat rocznych w kwocie 240 zł.

Od kiedy pracodawca ma obowiązek utworzyć PPK?

Przepisy przewidują stopniowe (co 6 miesięcy) włączanie kolejnych grup podmiotów do PPK. Od 1 lipca 2019 r. do 1 stycznia 2021 r. do utworzenia PPK zobowiązane będą kolejne grupy przedsiębiorstw – od największych po najmniejsze.
Etapy wprowadzania przepisów w życie:
• od 1 lipca 2019 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 250 osób zatrudnionych (według stanu na 31 grudnia 2018 r.);
• od 1 stycznia 2020 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób zatrudnionych (według stanu na 30 czerwca 2019 r.);
Uwaga! Wydłużenie terminów na wprowadzenie PPK w związku z COVID-19. Nowe terminy zawarcia umów:
- umowa o zarządzanie PPK - najpóźniej do 27 października 2020 r.,
- umowa o prowadzenie PPK - najpóźniej do 10 listopada 2020 r.
• od 1 lipca 2020 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 20 osób zatrudnionych (według stanu na 31 grudnia 2019 r.);
Uwaga! Wydłużenie terminów na wprowadzenie PPK w związku z COVID-19. Nowe terminy zawarcia umów:
- umowa o zarządzanie PPK − najpóźniej do 27 października 2020 r.,
- umowa o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 listopada 2020 r.
• od 1 stycznia 2021 r. – pozostałe podmioty zatrudniające oraz jednostki sektora finansów publicznych (bez względu na stan zatrudnienia).
Terminy zawarcia umów:
dla jednostek sektora finansów publicznych:
- umowa o zarządzanie PPK – najpóźniej do 26 marca 2021 r.,
- umowa o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 kwietnia 2021 r.
dla pozostałych podmiotów:
- umowa o zarządzanie PPK − najpóźniej do 23 kwietnia 2021 r.,
- umowa o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 maja 2021 r.
Do stanu zatrudnienia należy wliczać osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK przez osoby zatrudnione należy rozumieć wymienione w tym przepisie osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Uwaga! Jeśli dany podmiot zatrudniający należy do grupy kapitałowej, może przystąpić do PPK w terminie, który obowiązuje największą spółkę z grupy (czyli z największą liczbą osób zatrudnionych).

Kto nie podlega pod rejestrację w PPK?

Wdrażać PPK nie muszą:
• mikroprzedsiębiorcy, jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK;
• podmioty zatrudniające, jeśli w dniu objęcia ich przepisami ustawy prowadzą Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) oraz naliczają i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% dla minimum 25% osób zatrudnionych;
• osoby fizyczne, które zatrudniają, w zakresie niezwiązanym z ich działalnością gospodarczą, osobę fizyczną, w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tej osoby.

UWAGA
Nowy obowiązek dla podmiotów, które są zwolnione z tworzenia PPK - na wezwanie PFR (Polskiego Funduszu Rozwoju) muszą one poinformować o przyczynie niestosowania ustawy o PPK.

Kto dokonuje wyboru instytucji zarządzającej PPK?

Zgodnie z ustawą, wyboru takiej instytucji finansowej dokonuje pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową, a jeżeli taka organizacja u niego nie działa, w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w przyjętym u niego trybie. Jeżeli jednak na miesiąc przed upływem terminu, w którym pracodawca jest obowiązany do zawarcia umowy o zarządzanie PPK, nie zostanie osiągnięte porozumienie w sprawie wyboru takiej instytucji, jej wyboru dokonuje pracodawca samodzielnie.

Przystąpienie i rezygnacja z PPK

Do PPK obowiązuje tzw. automatyczny zapis osób zatrudnionych w wieku od 18 do 54 lat (od 55. roku życia pracownik samodzielnie składa wniosek o przystąpienie do programu). Osoby przed ukończeniem 55 lat, które nie zadeklarowały rezygnacji z oszczędzania w PPK, są włączane do PPK z mocy prawa, natomiast osoby w wieku 55-69 lat mogą oszczędzać w PPK tylko wtedy, gdy złożą pracodawcy odpowiedni wniosek.

Każdy pracownik ma możliwość rezygnacji z oszczędzania w PPK. Aby tego dokonać, powinien złożyć swojemu pracodawcy deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. 29 czerwca 2019 r. weszło w życie rozporządzenie określające treść oraz wzór deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych:

Źródło: www.mojeppk.pl
Pracownicy, którzy zamierzają się wypisać z PPK, muszą złożyć w tym celu deklarację według opublikowanego wzoru. Jeżeli jej nie złożą, zostaną automatycznie członkami PPK. Jeśli uczestnik PPK rezygnuje z dokonywania wpłat do PPK, podmiot zatrudniający zaprzestaje pobierania wpłat z wynagrodzenia i nie finansuje mu wpłat.

UWAGA. ZMIANA OD CZERWCA 2022
Po zmianie przepisów podmiot zatrudniający może zawrzeć taką umowę nie wcześniej niż po 14 dniach zatrudnienia i nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło trzymiesięczne zatrudnienie. Ustawodawca umożliwił w ten sposób wcześniejsze zawarcie umowy o prowadzenie PPK.

Wpłaty dokonywane przez pracodawcę stanowią dla uczestników PPK dodatkową korzyść- stanowią dla pracowników przychód w miesiącu przekazania tych wpłat na rachunek PPK, który należy opodatkować. Przypominamy, że nie dotyczy to pracowników i zleceniobiorców, którzy nie ukończyli 26 lat (więcej o "zerowy PIT dla młodych"). Wpłaty na PPK nie są wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne ani fundusze pozaubezpieczeniowe.

Opłaty za prowadzenie ewidencji PPK

Minister Finansów określił terminy uiszczania oraz wysokość i sposób obliczania opłaty miesięcznej za prowadzenie przez Polski Fundusz Rozwoju Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie Ewidencji Pracowniczych Planów Kapitałowych.
Wysokość opłaty należnej począwszy od 1 lipca 2022 r. wynosi 0,01% w skali roku łącznej wartości aktywów netto wszystkich funduszy zdefiniowanej daty zarządzanych przez wybraną instytucję finansową na ostatni dzień miesiąca, za który opłata jest należna. Opłata powinna być uiszczana do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest należna.
W okresie do 30 czerwca 2022 r. wysokość opłaty oblicza się jako iloczyn kwoty 0,18 zł i liczby rachunków PPK prowadzonych przez wybraną instytucję finansową na ostatni dzień miesiąca, za który należna jest opłata.

Wypłata środków z PPK

Pracownik, który podejmie decyzję o oszczędzaniu w ramach PPK, po osiągnięciu 60. roku życia będzie mógł sam zdecydować, jak zamierza skorzystać ze zgromadzonych środków. Każdy wybierze wówczas jedno z rozwiązań, które będzie dopasowane do jego indywidualnych potrzeb:
1) Pracownik może dalej odkładać środki w PPK.
2) Pracownik może skorzystać z domyślnej formy wypłaty: jednorazowo wypłacić 25% środków, pozostałe środki wypłacać co miesiąc przez 10 lat. Wypłata w tej formie będzie zwolniona z podatku od zysków kapitałowych i dzięki niej pracownik zyska dostęp do zgromadzonych przez siebie środków przez dłuższy okres przebywania na emeryturze – co przełoży się na jego bezpieczeństwo finansowe w dłuższym horyzoncie czasowym.
3) Pracownik nie może wskazać dowolnej kwoty do wypłaty jednorazowej, będzie to zawsze 25% środków. Jednak pozostałe oszczędności może wypłacać w dowolnej liczbie rat (również w 1 racie). Należy jednak pamiętać, że zmniejszenie liczby rat poniżej 120 (5 lat) będzie skutkować koniecznością zapłaty należnego podatku od zysków kapitałowych.
Pracownik będzie mógł też dokonać wypłaty transferowej, czyli przenieść zgromadzone środki na:
- polisę w zakładzie ubezpieczeń – z prawem do świadczenia okresowego lub dożywotniego,
- rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie o PPK.
- pracownik może wypłacić środki w formie świadczenia małżeńskiego – wypłaty z jednego, wspólnego rachunku małżeńskiego.

Dziedziczenie środków z PPK

Po śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim, na wniosek małżonka zmarłego uczestnika PPK, instytucja finansowa dokona wypłaty połowy środków zgromadzonych na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK.

Uczestnik PPK może wskazać imiennie jedną osobę lub więcej osób, które jako osoby uprawnione mogą po jego śmierci otrzymać środki zgromadzone na jego rachunku PPK. Oświadczenie w tym zakresie jest składane w formie pisemnej instytucji finansowej. Dyspozycja uczestnika PPK oznacza wyłączenie tych środków ze spadku po jego śmierci, a zapis ten wyklucza stosowanie przepisów kodeksu cywilnego dotyczących dziedziczenia.

Opublikowała: Justyna Pawlak-Fornal

Źródło:
art. 2 ust. 1 pkt 18, pkt 21, pkt 40, art. 23, art. 25-28, art. 31-34, art. 134 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych - Dz.U. z 2018 r. poz. 2215; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1074
rozporządzenie Ministra Finansów z 12 czerwca 2019 r. w sprawie deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych - Dz.U. z 2019 r. poz. 1102
infor.pl/prawo/emerytury/ppk/2977087,Dziedziczenie-PPK.html
mojeppk.pl/ppk/dla-pracodawcy.html


Dodano: 12-08-2020


TAGI: PPK PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE TERMINY WPROWADZENIA . ppk kto musi wprowadzić . obowiązek PPK jakie podmioty . co to jest PPK