Zawieszenie działalności gospodarczej a ZUS, PIT, VAT

Artykuł aktualny na dzień 25-04-2024

Zawieszenie działalności gospodarczej

Niestety z uwagi na obecnie panującą sytuację coraz częściej słyszy się o planach zawieszenia działalności. Firmy, które dotychczas prosperowały, przy znacznym spadku przychodów decydują się na zawieszenie działalności, choćby na kilka miesięcy. W tym artykule przybliżymy temat zawieszenia działalności gospodarczej. Na jaki okres można zawiesić działalność? Czy można wystawić fakturę podczas zawieszenia firmy? Co ze składkami ZUS? Czy od momentu zawieszenie firmy jesteśmy automatycznie wyrejestrowani z VAT? Jak zawiesić firmę w której zatrudnieni są pracownicy? Zapraszamy do lektury.

Z czym się wiąże zawieszenie działalności?

W trakcie zawieszenia nie można prowadzić działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów. Wyjątkiem jest np. sprzedaż środków trwałych.

W trakcie zawieszenia ma się obowiązek:
• uczestniczyć we wszystkich postępowaniach: administracyjnych, sądowych, podatkowych, które dotyczą twojej firmy,
• wykonywać obowiązki nakazane przepisami,
• uczestniczyć w kontrolach ,
• składać coroczne sprawozdanie finansowe,
• prowadzić księgowość,
• opłacać należności publiczno-prawne (np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, opłaty środowiskowe).

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej:
• można wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów i opłacać umowy zawarte w czasie, kiedy działalność nie była zawieszona – np. wynajmować lokal do prowadzenia działalności, opłacać leasing
• można przyjmować należności i należy regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
• można zbywać własne środki trwałe i wyposażenie
• ma się prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalności gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
• może zostać przeprowadzona kontrola na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców
• można powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego

Okres zawieszenia jednoosobowej działalności

Zawiesić działalność można na dowolnie długi okres, nie krótszy jednak niż 30 dni. Uzupełniając wniosek w CEIDG można uzupełnić datę odwieszenia, jeśli się tego nie zrobi- zawieszenie jest bezterminowe.

Ważne jest odpowiednie wybranie daty rozpoczęcia zawieszenia firmy. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą złożenia wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), ale można też wskazać datę wcześniejszą lub późniejszą niż złożenie wniosku. Można zatem zawiesić działalność „wstecz” i złożyć wniosek np. dnia 15.01 o zawieszeniu działalności od 01.01. br.

UWAGA. Zawiesić działalność można pod warunkiem, że nie zatrudnia się pracowników. Zatrudnienie obejmuje umowy o pracę, umowy na zasadzie powołania, wyboru, mianowania, oraz na spółdzielczą umowę o pracę. Nie dotyczy zleceniobiorców ani umów o dzieło. Ważne jest zatem, że zanim zgłosimy zawieszenie firmy, musimy rozwiązać wszystkie umowy o pracę. (Nie musimy rozwiązywać umów zleceń albo umów o dzieło.) Działalność można zawiesić także wtedy, gdy pracownicy przebywają na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim i nie łączą korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. Zwolnionych pracowników powinno się wyrejestrować z ubezpieczeń w ciągu 7 dni od daty ustania stosunku pracy.

Zawieszenie działalności a ZUS

Generalną zasadą jest, że w czasie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie opłaca składek ZUS. W okresie zawieszenia nie podlegamy pod ubezpieczenie w ZUS:
Art. 36a. 1. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 23 ust. 1–3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą są dobrowolne. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie opłaca ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.

Nie płacimy składek ZUS tylko wtedy, gdy okres zawieszenia obejmuje pełny miesiąc kalendarzowy. Jeżeli zawiesimy działalność w trakcie miesiąca (np. pod koniec), będziemy musieli opłacić:
• składkę zdrowotną za cały miesiąc.
• składki na ubezpieczenia społeczne proporcjonalnie do liczby dni, w których w danym miesiącu twoja działalność była aktywna – w okresie zawieszenia, które trwa przez część miesiąca kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu. Co w sytuacji, gdy zawieszenie działalności jest 1 dnia miesiąca? Przykładowo zawieszając działalność od dnia 01.01.2021 ostatni raz płacimy składki ZUS za grudzień, ponieważ okres zawieszenia rozpoczął się 1. stycznia. (inaczej okres zawieszenia traktowany jest dla podatku VAT).

Jeśli w okresie korzystania z Ulgi na start zawiesisz wykonywanie działalności, okres zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy, czyli wlicza się do okresu, w którym możesz korzystać z ulgi. Zawieszenia działalności jednoosobowej nie zgłasza się do ZUS. Wystarczy, że zgłosimy zawieszenie w CEIDG.

Zawieszenie działalności a podatek dochodowy

W trakcie zawieszenia działalności gospodarczej nie musimy wyliczać i uiszczać zaliczek na podatek dochodowy. Oznacza to, że nawet jeśli w okresie zawieszenia działalności gospodarczej np. sprzedamy środek trwały i wystawimy fakturę, nie powstanie obowiązek zapłaty zaliczek lub ryczałtu. Podatek od przychodu obliczamy w momencie odwieszenia albo jeśli nie było odwieszenia, w zeznaniu rocznym PIT.
Jeśli przedsiębiorca rozlicza się w formie karty podatkowej, nie opłaca karty w okresie zawieszenia działalności. Jeśli okres zawieszenia nie obejmuje pełnego miesiąca (np. trwa 40 dni), zmniejsza się kwotę podatku za dany miesiąc o 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień zawieszenia lub przerwy.

Zawieszenie firmy a PIT roczny

Obowiązkiem przedsiębiorcy jest złożenie rozliczenia rocznego nawet za okres zawieszenia działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia z obowiązku złożenia zeznania rocznego, nawet jeśli zawieszenie trwa cały rok podatkowy. Zeznanie PIT składa się nawet wtedy, gdy nie osiągnęło się w ciągu roku żadnego dochodu.

Zeznanie roczne nie będzie złożone automatycznie przez urząd, gdyż urząd nie będzie w stanie stwierdzić czy firma ponosiła koszty mimo zawieszenia, czy nie. Dlatego mimo zawieszenia działalności przedsiębiorca musi pamiętać o obowiązku złożenia zeznania rocznego PIT. W rocznym zeznaniu ujmujemy wszystkie uzyskane w roku podatkowym przychody (również w okresie zawieszenia) oraz poniesione koszty.

Zawieszenie firmy a deklaracje VAT

W okresie zawieszenia nie ma obowiązku składania plików JPK_VAT za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji VAT dotyczy wyłącznie pełnych okresów rozliczeniowych, dlatego trzeba złożyć deklarację za okres (miesiąc albo kwartał), w którym prowadziło się działalność nawet przez jeden dzień. Oznacza to, że jeżeli działalność została zawieszona w trakcie miesiąca/kwartału, to za ten okres trzeba złożyć deklarację VAT-7/VAT-7K.
Wróćmy do przykładu. Pisałam, że zawieszając działalność od dnia 01.01.2021 ostatni raz płacimy składki ZUS za grudzień, natomiast ostatnią deklarację VAT musimy złożyć za styczeń. Okres zawieszenia traktowany jest dla podatku VAT a inaczej niż w kontekście składek ZUS.

Brak obowiązku nie oznacza jednak, że tych deklaracji składać nie można. Pamiętać należy, że składanie deklaracji VAT daje możliwość bieżącego odliczania podatku VAT, co w wielu przypadkach jest korzystne podatkowo. Jeśli np. opłacamy leasing i zawieszenie nie trwa długi czas, w okresie zawieszenia możemy nadal „zbierać” kwotę podatku VAT naliczonego z każdej opłaconej faktury i tym samym tworzyć nadwyżkę podatku VAT. W momencie odwieszenia i wystawienia faktury korzystamy z naszej nadwyżki, dzięki czemu mamy do zapłaty mniejszy podatek VAT od sprzedaży.

Jeśli w okresie zawieszenia działalności gospodarczej wykonuje się czynności opodatkowane podatkiem VAT (np. usługi najmu, sprzedaż środka trwałego), to ma się obowiązek zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej albo rozpoczęcia wykonywania takich czynności. W zawiadomieniu wpisać należy, w jakim okresie będzie się wykonywało te czynności. Jeżeli zawieszenie działalności będzie trwało nieprzerwanie 6 miesięcy, naczelnik urzędu skarbowego wykreśli firmę z rejestru czynnych podatników VAT.

Po zakończeniu zawieszenia nie trzeba ponownie rejestrować się w VAT – wraca się rejestru automatycznie, bez składania wniosku. Uwaga – zwolnienie z obowiązku składania deklaracji nie obejmuje:
• podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów
• podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary – w zakresie których są podatnikiem (np. import lub nabywanie towarów spoza UE)
• okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego
• okresów rozliczeniowych, w ramach których podatnik musi rozliczyć podatek z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz w ramach których musi dokonać korekty podatku naliczonego

Amortyzacja w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

W trakcie zawieszenia nie można amortyzować tych składników, które nie są używane na skutek zawieszenia działalności gospodarczej. Składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność. Przerwa w amortyzacji trwa do końca miesiąca, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej.

Zawieszenie działalności a kasa fiskalna

W przypadku zawieszenia działalności nie musimy podejmować żadnych dodatkowych kroków związanych z kasą fiskalną. Nie trzeba składać wniosku o jej wyrejestrowanie z ewidencji powadzonej przez Urząd Skarbowy. Można dalej ją mieć, a po wznowieniu działalności ponownie używać. Nie trzeba także dokonywać terminowych przeglądów technicznych, pod warunkiem, że nie prowadzi się w tym okresie ewidencji.

Opracowała: Justyna Pawlak-Fornal

Źródło:
Rozdział 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy
Art. 23-25 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców
Art. 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących
https://www.biznes.gov.pl

TAGI: zawieszenie firmy . Zawieszenie działalności gospodarczej ePUAP . . Zawieszenie działalności a ZUS . Zawieszenie działalności gospodarczej wstecz . Bezterminowe zawieszenie działalności . Wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej druk 2020 . CEIDG wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej online . Biznes gov pl zawieszenie działalności . Zawieszenie działalności a urząd skarbowy . Zawieszenie działalności a składka zdrowotna . Zawieszenie działalności a wyrejestrowanie z ZUS . Odliczenie składek ZUS zapłaconych po zawieszeniu działalności . Zawieszenie działalności a mały ZUS . Zawieszenie działalności 1 dnia miesiąca a ZUS . zawieszenie działalności a ubezpieczenie zdrowotne - forum